Social of aSocial

Social media, het lijkt wel of we niet meer zonder kunnen. Het zit inmiddels helemaal in ons systeem en we hangen dagelijks behoorlijk wat tijd met onze snufferd boven een scherm om te zien wie er actief is, of we nog likes hebben gekregen op een recent geplaatste post of tweet en appen elkaar helemaal suf in de vele verschillende groepsapps. En eerlijk is eerlijk, ook ik doe daar vrolijk aan mee. Maar zo langzamerhand begin ik me wel eens af te vragen of we niet té afhankelijk zijn geworden van social media en of het deel ‘social’ eigenlijk niet ‘asocial’ moet heten…

Dit vraag ik me af om verschillende redenen. Ten eerste schieten we volgens mij regelmatig compleet het sociale doel voorbij. Natuurlijk zijn de verschillende social media geweldige middelen om contact te maken en onderhouden met vrienden, bekenden en (zakelijke) relaties. Helemaal met vrienden die niet naast de deur wonen. Daarnaast is het ook een perfect middel om mensen te zoeken, bijvoorbeeld voor een reünie van je kleuterklas. Of voor het vinden van klanten voor je onderneming. Helemaal niets mis mee! Maar doordat iedereen juist alleen maar bezig lijkt met zijn verschillende tijdlijnen vergeten we naar mijn bescheiden mening eigenlijk waar het écht om draait. Ik heb het woord ‘sociaal’ eens ingetikt op google en dan komen de volgende zaken naar voren:

1. Die of dat verband houdt met de samenleving (www.woorden.org)
2. Wat te maken heeft met hoe mensen met elkaar omgaan (www.muiswerk.nl)
3. Betrekking hebbend op de menselijke samenleving; geneigd om in groepen te leven ; gevoel hebbend voor de nood van de medeleden van de samenleving (www.wikitionary.org)
4. www.mijnwoordenboek.nl heeft maar liefst acht omschrijvingen voor het woord sociaal:
1) Gezelschappelijk 2) Gezellig levend 3) Medemenselijk 4) Menselijk 5) Maatschappelijk 6) Menslievend 7) Niet eigenwijs 8) Persoonsbenaming

'Niet eigenwijs' vind ik een discussiepuntje, maar dat terzijde...
Er gebeurt heel veel in de samenleving, maar volgens mij staat ‘sociaal’ met name voor het aspect ‘samen’. Op een gemoedelijke en maatschappelijke manier. En dat zijn nou net de kernwoorden die ik steeds meer mis bij de bestaande social media. Persoonlijk contact wordt steeds minder en het aanmaken van accounts gebeurt steeds vaker onder synoniemen en vage avatars, waardoor het alsmaar lastiger wordt om de échte mens achter de inlogcode te herkennen.

Ik wil echt niet met het belerende vingertje wijzen, want ik ben zelf ook fanatiek facebooker, slinger graag een tweetje de wereld in en haak aan bij verschillende groepen op LinkedIn. Maar het stoort mij dat het steeds minder persoonlijk wordt. Niet alleen het contact met anderen, daar ben je als gebruiker nog altijd zelf verantwoordelijk voor, maar met name de inhoud op de verschillende tijdlijnen. Dat social media vooral commercieel ingezet wordt, dat begrijp ik ook wel. Maar ik zit echt niet te wachten op alle ongevraagde spam die je tegenwoordig om de oren vliegt. Nu kun je je instellingen daar voor een groot deel op aanpassen, maar toch.

En dat brengt me ook gelijk op het tweede punt, waardoor ik social media steeds meer asocial ga vinden. Want de berichten die voorbij komen slaan ook steeds vaker helemaal nergens meer op! De visuals met ‘Zet dit op je tijdlijn als je een cavia hebt waar je trots op bent’ daar kan ik mee leven. En een plaatje van een bier drinkende kip met de tekst ‘Tag diegene aan wie je het eerste denkt bij het zien van dit plaatje!’,  daar kan ik ook nog om lachen. Maar de afgelopen tijd kwamen er berichten voorbij waar ik gewoon kotsmisselijk van werd! Moet ik nou serieus laten zien dat ik een hart heb door een foto van een gruwelijk verminkt meisje te liken? Je helpt het arme kind meer met het inzamelen van geld voor een operatie. En voorkom ik werkelijk zeven jaar ongeluk als ik genadeloos voorbij scrol aan een foto van een opgebaarde vrouw en haar kinderen, zonder AMEN in te typen? Wat hebben nabestaanden daar nou aan? Ik word daar werkelijk niet goed van. Welk soort mens zet nou dat soort afbeeldingen op social media? Wat wil je daar nou mee bereiken? Ik ben heus geen struisvogel die alleen maar zonneschijn ziet en bloemetjes plukt, omdat de wereld nou zo mooi is. Maar lieve mensen, schieten we met dit soort rare beelden nou niet helemaal door? Ik kan er echt boos om worden en heb van dat laatste beeld zelfs wakker gelegen, omdat ik het niet meer van mijn netvlies kreeg.

Social media is prachtig en biedt vele kansen. Ook om de wereld een stuk mooier te maken. Want juist doordat alle communicatielijntjes tegenwoordig zo kort zijn kunnen we echt een vuist maken en samen positieve dingen doen. Maar er is een hele dunne scheidslijn tussen sociaal en asociaal. En daar moeten we heel voorzichtig mee zijn. We moeten ons daar ook heel bewust van zijn, want doordat alles wat we doen op het internet vastgelegd wordt, zijn we met z’n allen heel kwetsbaar. En volgens mij heeft lang niet iedereen dat in de gaten.  

Ik heb me de laatste tijd afgevraagd of ik zal stoppen met social media. Maar eerlijk is eerlijk, dat zou hypocriet zijn. Ik wil ook graag op de hoogte blijven van alle avonturen van mijn vrienden en mijn zelf gekozen ‘Vind-ik-Leuks’. De negatieve berichten dan maar gewoon negeren? Dat is wellicht het beste, maar als iedereen dat doet, gaat het vaak van kwaad tot erger. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed dat we met z’n allen moeten bewaken, maar we hoeven er ook geen misbruik van te laten maken. Dus ik zal voortaan nog zorgvuldiger omgaan met de in- en output op mijn tijdlijnen. Het is wellicht een druppel op een gloeiende plaat, maar alle kleine beetjes helpen. Laten we het sociaal houden!